---

Chú thích

₁₈₆ X. Ga 20,30.

₁₈₇ X. Mc 1,1; Ga 21,24.

₁₈₈ X. Lc 2,7.

₁₈₉ X. Mt 27,48.

₁₉₀ X. Ga 20,7.

₁₉₁ X. Dt 10,5-7.

₁₉₂ X. 1 Ga 4,9.

₁₉₃ X. Ep 1,7; Cl 1,13-14 (Vulgata); 1 Pr 1,18-19.

₁₉₄ X. 2 Cr 8,9.

₁₉₅ X. Lc 2,51.

₁₉₆ X. Ga 15,3.

₁₉₇ X. Is 53,4.

₁₉₈ X. Rm 4,25.

₁₉₉ Thánh I-rê-nê, Adversus haereses, 3, 18, 1: SC 211,342-344 (PG 7,932).

₂₀₀ Thánh I-rê-nê, Adversus haereses, 3, 18, 7: SC 211,366 (PG 7,937); x. Id., Adversus haereses, 2, 22, 4: SC 294,220-222 (PG 7,784).

₂₀₁ X. ĐGH Gio-an Phao-lô II, Thông điệp Redemptor hominis, 11: AAS 71 (1979) 278.

₂₀₂ Tín biểu Ni-xê-a – Constantinôpôli: DS 150.

₂₀₃ X. Rm 15,5; Pl 2,5.

₂₀₄ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế mục vụ Gaudium et Spes, 38: AAS 58 (1966) 1055.

₂₀₅ X. Ga 13,15.

₂₀₆ X. Lc 11,1.

₂₀₇ X. Mt 5,11-12.

₂₀₈ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế mục vụ Gaudium et Spes, 22: AAS 58 (1966) 1042.

₂₀₉ Thánh Gio-an Eudes, Le royaume de Jésus, 3,4: Oeuvres complètes, v.1 (Vannes 1905) 310-311.

₂₁₀ X. Dt 9,15.

₂₁₁ X. Cv 13,24.

₂₁₂ X. Mt 3,3.

₂₁₃ X. Lc 7,26.

₂₁₄ X. Mt 11,13.

₂₁₅ X. Cv 1,22; Lc 16,16.

₂₁₆ X. Lc 1,41.

₂₁₇ X. Mc 6,17-29.

₂₁₈ X. Kh 22,17.

₂₁₉ X. Lc 2,6-7.

₂₂₀ X. Lc 2,8-20.

₂₂₁ Thánh Rô-ma-nô Mê-lô-đô, Kontakion, 10, In diem Nativitatis Christi, Prooemium: SC 110,50.

₂₂₂ X. Mt 18,3-4.

₂₂₃ X. Mt 23,12.

₂₂₄ X. Ga 1,13.

₂₂₅ X. Ga 1,12.

₂₂₆ X. Gl 4,19.

₂₂₇ X. Lễ trọng kính Đức Ma-ri-a Mẹ Thiên Chúa, Điệp Ca Kinh Chiều I và II: Các Giờ Kinh Phụng Vụ, editio typica, v.1 (Typis Polyglottis Vaticanis 1973) 385 và 397.

₂₂₈ X. Lc 2,21.

₂₂₉ X. Gl 4,4.

₂₃₀ X. Cl 2,11-13.

₂₃₁ X. Lễ trọng mừng Chúa Hiển Linh, Điệp Ca kinh “Magnificat”, Kinh Chiều II: Các Giờ Kinh Phụng Vụ, editio typica, v.1 (Typis Polyglottis Vaticanis 1973) 465.

₂₃₂ X. Mt 2,1.

₂₃₃ X. Mt 2,2.

₂₃₄ X. Ds 24,17; Kh 22,16.

₂₃₅ X. Ds 24,17-19.

₂₃₆ X. Ga 4,22.

₂₃₇ X. Mt 2,4-6.

₂₃₈ X. Thánh Lê-ô Cả, Sermo 33, 3: CCL 138,173 (PL 54,242).

₂₃₉ Canh thức Vượt Qua, Lời nguyện sau bài đọc thứ III: Sách Lễ Rô-ma, editio typica (Typis Polyglottis Vaticanis 1970) 277.

₂₄₀ X. Lc 2,22-39.

₂₄₁ X. Xh 13,12-13.

₂₄₂ X. Mt 2,13-18.

₂₄₃ X. Ga 15,20.

₂₄₄ X. Mt 2,15.

₂₄₅ X. Hs 11,1.

₂₄₆ X. Gl 4,4.

₂₄₇ X. Lc 2,51.

₂₄₈ X. Rm 5,19.

₂₄₉ ĐGH Phao-lô VI, Homilia in templo Annuntiationis beatae Mariae Virginis in Na-da-rét (5-1-1964): AAS 56 (1964) 167-168.

₂₅₀ X. Lc 2,41-52.

₂₅₁ X. Lc 3,23.

₂₅₂ X. Cv 1,22.

₂₅₃ X. Lc 3,10-14.

₂₅₄ X. Mt 3,7.

₂₅₅ X. Mt 21,32.

₂₅₆ X. Is 53,12.

₂₅₇ X. Mc 10,38; Lc 12,50.

₂₅₈ X. Mt 26,39.

₂₅₉ X. Lc 3,22; Is 42,1.

₂₆₀ X. Ga 1,32-33; Is 11,2.

₂₆₁ Thánh Grêgôriô thành Nazien, Oratio 40, 9: SC 358,216 (PG 36,369).

₂₆₂ Thánh Hi-la-ri-ô, In evangelium Matthaei, 2, 6: SC 254,110 (PL 9,927).

₂₆₃ X. Mt 1,13.

₂₆₄ X. Tv 95,10.

₂₆₅ X. Mc 3,27.

₂₆₆ X. Mt 16,21-23.

₂₆₇ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 3: AAS 57 (1965) 6.

₂₆₈ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 2: AAS 57 (1965) 5-6.

₂₆₉ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 5: AAS 57 (1965) 8.

₂₇₀ X. CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 3: AAS 57 (1965) 6.

₂₇₁ X. Mt 10,5-7.

₂₇₂ X. Mt 8,11; 28,19.

₂₇₃ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 5: AAS 57 (1965) 7.

₂₇₄ X. Lc 7,22.

₂₇₅ X. Mt 11,25.

₂₇₆ X. Mc 2,23-26;Mt 21,18.

₂₇₇ X. Ga 4,6-7; 19,28.

₂₇₈ X. Lc 9,58.

₂₇₉ X. Mt 25,31-46.

₂₈₀ X. 1 Tm 1,15.

₂₈₁ X. Lc 15,11-32.

₂₈₂ X. Mc 4,33-34.

₂₈₃ X. Mt 22,1-14.

₂₈₄ X. Mt 13,44-45.

₂₈₅ X. Mt 21,28-32.

₂₈₆ X. Mt 13,3-9.

₂₈₇ X. Mt 25,14-30.

₂₈₈ X. Mt 13,10-15.

₂₈₉ X. Lc 7,18-23.

₂₉₀ X. Ga 5,36; 10,25.

₂₉₁ X. Ga 10,38.

₂₉₂ X. Mc 5,25-34; 10,52.

₂₉₃ X. Ga 10,31-38.

₂₉₄ X. Mt 11,6.

₂₉₅ X. Ga 11,47-48.

₂₉₆ X. Mc 3,22.

₂₉₇ X. Ga 6,5-15.

₂₉₈ X. Lc 19,8.

₂₉₉ X. Mt 11,5.

₃₀₀ X. Lc 12,13-14; Ga 18,36.

₃₀₁ X. Ga 8,34-36.

₃₀₂ X. Mt 12,26.

₃₀₃ X. Lc 8,26-39.

₃₀₄ X. Ga 12,31.

₃₀₅ Vênantiô Fortunatô, Hymnus “Vexilla Regis”: MGH 1/4/1, 34 (PL 88,96).

₃₀₆ X. Mc 3,13-19.

₃₀₇ X. Mc 3,16; 9,2; Lc 24,34; 1 Cr 15,5.

₃₀₈ X. 1 Pr 2,4.

₃₀₉ X. Lc 22,32.

₃₁₀ X. Mt 18,18.

₃₁₁ X. Mt 16,22-23.

₃₁₂ X. Mt 17,23; Lc 9,45.

₃₁₃ X. Mt 17,1-8; 2 Pr 1,16-18.

₃₁₄ X. Lc 24,27.

₃₁₅ X. Is 42,1.

₃₁₆ Thánh Tô-ma A-qui-nô, Summa theologiae, III, q. 45, a. 4, ad 2: Ed. Leon. 11, 433.

₃₁₇ Phụng vụ Byzantin. Kontakion in die Transfigurationis: Menaia tou olou eniautou, v. 6 (Romae 1901) 341.

₃₁₈ Thánh Tô-ma A-qui-nô, Summa theologiae, III, q. 45, a. 4, ad 2: Ed. Leon. 11, 433.

₃₁₉ X. Lc 9,23.

₃₂₀ Thánh Augustinô, Sermo 78, 6: PL 38,492-493.

₃₂₁ X. Ga 13,1.

₃₂₂ X. Mc 8,31-33; 9,31-32; 10,32-34.

₃₂₃ X. Mt 23,37a.

₃₂₄ X. Lc 19,41.

₃₂₅ X. Ga 6,15.

₃₂₆ X. Mt 21,1-11.

₃₂₇ X. Ga 18,37.

₃₂₈ X. Mt 21,15-16; Tv 8,3.

₃₂₉ X. Lc 19,38; 2,14.

₃₃₀ ĐGH Gio-an Phao-lô II, Tông huấn Catechesi tradendae, 9: AAS 71 (1979) 1284.

₃₃₁ X. Gl 4,19.

₃₃₂ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 7: AAS 57 (1965) 10.

₃₃₃ CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Lumen Gentium, 5: AAS 57 (1965) 7.

₃₃₄ X. Thánh Lê-ô Cả, Sermo 51, 3: CCL 138A, 298-299 (PL 54,310).

₃₃₅ X. Dt 12,3.

 

Mục 4: Chúa Giê-su Ki-tô đã “chịu nạn đời quan Phong-xi-ô Phi-la-tô, chịu đóng đinh trên cây thánh giá, chết và táng xác” (571-630)

571. 1067

Mầu nhiệm Vượt Qua, tức là mầu nhiệm thập giá và sự sống lại của Chúa Ki-tô, là trung tâm Tin Mừng mà các Tông Đồ, và sau các ngài là Hội Thánh, phải loan báo cho trần gian. Kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa được hoàn tất “một lần cho mãi mãi” (Dt 9,26) nhờ cái chết cứu chuộc của Con Thiên Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô.

572. 599

Hội Thánh vẫn trung thành với cách giải thích toàn bộ Thánh Kinh mà chính Chúa Giê-su đã đưa ra trước cũng như sau cuộc Vượt Qua của Người:₃₃₆ “Nào Đấng Ki-tô lại chẳng phải chịu khổ hình như thế, rồi mới vào trong vinh quang của Người sao?” (Lc 24,26). Cuộc khổ nạn của Chúa Giê-su đã xảy ra cụ thể trong lịch sử do việc Người đã “bị các kỳ mục, thượng tế cùng kinh sư loại bỏ” (Mc 8,31); và họ đã “nộp Người cho dân ngoại nhạo báng, đánh đòn và đóng đinh vào thập giá” (Mt 20,19).

573. 158

Vì vậy, đức tin có thể nỗ lực tìm hiểu kỹ càng các tình tiết về cái chết của Chúa Giê-su, được các sách Tin Mừng trung thành lưu truyền₃₃₇ và được các nguồn lịch sử khác soi sáng, để hiểu rõ hơn ý nghĩa của công trình Cứu Chuộc.

---

Đề mục

Tiết 1: Chúa Giê-su và Ít-ra-en (574-594)

Tiết 2: Chúa Giê-su “chịu đóng đinh trên cây thánh giá, chết” (595-623)

Tiết 3: Chúa Giê-su Ki-tô được “táng xác” (624-630)

---

Chú thích

₃₃₆ X. Lc 24,27.44-45.

₃₃₇ X. CĐ Va-ti-ca-nô II, Hiến chế tín lý Dei Verbum, 19: AAS 58 (1966) 826-827.

 

Tiết 1: Chúa Giê-su và Ít-ra-en (574-594)

574. 530, 591

Ngay từ đầu sứ vụ công khai của Chúa Giê-su, những người Pha-ri-sêu và nhóm Hê-rô-đê, cùng với các tư tế và kinh sư đã toa rập với nhau để hại Người.₃₃₈ Vì một số hành động của Người (như trừ quỷ,₃₃₉ tha tội,₃₄₀ chữa bệnh ngày sa-bát,₃₄₁ đưa ra những giải thích riêng về sự thanh sạch theo pháp lý,₃₄₂ thân thiện với những người thu thuế và những kẻ tội lỗi công khai₃₄₃), Chúa Giê-su bị một số người có ý xấu nghi ngờ là Người bị quỷ ám.₃₄₄ Người bị tố cáo về tội nói phạm thượng,₃₄₅ về tội làm tiên tri giả,₃₄₆ về những tội thật sự thuộc về tôn giáo mà Luật phạt tử hình bằng cách ném đá.₃₄₇

575. 993

Vì vậy, một số việc làm và lời nói của Chúa Giê-su đã là “dấu hiệu cho người đời chống báng”₃₄₈ đối với giới lãnh đạo tôn giáo tại Giê-ru-sa-lem, những người mà Tin Mừng thánh Gio-an thường gọi là “người Do-thái”,₃₄₉ hơn là đối với đại chúng dân Thiên Chúa.₃₅₀ Các liên hệ giữa Chúa Giê-su với nhóm Pha-ri-sêu không phải chỉ là bất đồng. Một số người Pha-ri-sêu đã báo cho Người biết mối nguy hiểm đang đe dọa Người.₃₅₁ Chúa Giê-su ca tụng một số người trong họ, ví dụ như vị kinh sư nói trong Mc 12,34, và nhiều lần Người đã dùng bữa tại nhà những người Pha-ri-sêu.₃₅₂ Chúa Giê-su xác nhận những giáo lý chung trong nhóm tôn giáo ưu tú này của dân Chúa: việc kẻ chết sống lại,₃₅₃ các hình thức đạo đức (bố thí, ăn chay và cầu nguyện),₃₅₄ và thói quen gọi Thiên Chúa là Cha, tính chất trung tâm của giới răn mến Chúa yêu người.₃₅₅

576. Đối với nhiều người Ít-ra-en, Chúa Giê-su xem ra hành động nghịch với những định chế căn bản của dân Chúa chọn. Người có vẻ như:

– chống lại việc tuân phục Lề luật, trong toàn bộ các giới luật thành văn, và đối với nhóm Pha-ri-sêu, trong việc giải thích truyền khẩu;

– chống lại vị trí trung tâm của Đền thờ Giê-ru-sa-lem, xét như nơi thánh, nơi duy nhất Thiên Chúa lưu ngụ;

– chống lại Đức tin vào Thiên Chúa duy nhất, Đấng không ai có thể được tham dự vào vinh quang của Ngài.

I. Chúa Giê-su và Lề Luật (577-582)

577. 1965, 1967

Khởi đầu Bài giảng trên núi, Chúa Giê-su đưa ra một giáo huấn long trọng trong đó Người trình bày Lề luật, đã được Thiên Chúa ban tại Xi-nai dịp Giao Ước đầu tiên, dưới ánh sáng của ân sủng của Giao Ước Mới:

“Anh em đừng tưởng Thầy đến để bãi bỏ Luật Mô-sê hoặc lời các ngôn sứ. Thầy đến không phải là để bãi bỏ, nhưng là để kiện toàn. Vì, Thầy bảo thật anh em, trước khi trời đất qua đi, thì một chấm một phết trong Lề luật cũng sẽ không qua đi, cho đến khi mọi sự được hoàn thành. Vậy ai bãi bỏ dù chỉ là một trong những điều răn nhỏ nhất ấy, và dạy người ta làm như thế, thì sẽ bị gọi là kẻ nhỏ nhất trong Nước Trời. Còn ai tuân hành, và dạy làm như thế, thì sẽ được gọi là lớn trong Nước Trời” (Mt 5,17-19).

578. 1953

Chúa Giê-su, Đấng Mê-si-a của Ít-ra-en, do đó là người lớn nhất trong Nước Trời, đã phải chu toàn Lề luật, khi tuân giữ toàn bộ Lề luật, theo chính lời Người nói, cho đến cả những điều răn nhỏ nhất. Nói cho đúng, chính Người là Đấng duy nhất đã có thể làm điều này một cách trọn hảo.₃₅₆ Những người Do-thái, theo chính họ thú nhận, đã không bao giờ có thể chu toàn trọn bộ Lề luật mà không vi phạm một điều răn nhỏ nhất nào.₃₅₇ Vì vậy, trong lễ Xá Tội hằng năm, con cái Ít-ra-en cầu xin Thiên Chúa tha thứ cho những lỗi phạm Lề luật của họ. Thật vậy, Lề luật tạo thành một tổng thể và, như thánh Gia-cô-bê nhắc nhở, “ai tuân giữ tất cả Lề luật, mà chỉ sa ngã về một điểm thôi, thì cũng thành người có tội về hết mọi điểm” (Gc 2,10).₃₅₈

579. Những người Pha-ri-sêu rất trọng nguyên tắc tuân giữ toàn bộ Lề luật, không những chỉ theo văn tự, mà cả theo tinh thần nữa. Khi nêu nguyên tắc đó cho Ít-ra-en, họ đã dẫn đưa nhiều người Do-thái thời Chúa Giê-su tới việc hết sức nhiệt thành giữ đạo.₃₅₉ Điều này, nếu không bị phá hủy do việc xét đoán mọi sự cách “giả hình”,₃₆₀ thì nhất định đã chuẩn bị cho dân hướng tới sự can thiệp chưa từng thấy của Thiên Chúa, là việc thi hành trọn vẹn Lề luật sẽ được hoàn thành bởi Đấng Công Chính duy nhất thay cho mọi tội nhân.₃₆₁

580. 527

Việc chu toàn Lề luật cách trọn hảo chỉ có thể được thực hiện bởi Đấng ban hành Lề luật của Thiên Chúa, là Ngôi Con, được sinh ra dưới Lề luật.₃₆₂ Nơi Chúa Giê-su, Lề luật không còn được ghi trên bia đá nữa, nhưng “vào lòng dạ” và “vào tâm khảm” (Gr 31,33) của Người Tôi Trung, là người, vì đã “trung thành làm sáng tỏ công lý” (Is 42,3), nên được đặt làm “Giao Ước với dân” (Is 42,6). Chúa Giê-su chu toàn Lề luật cho đến độ đảm nhận trên mình “lời nguyền rủa của Lề luật”₃₆₃ mà những ai “không bền chí thi hành tất cả những gì được chép trong sách Luật” đã chuốc lấy,₃₆₄ bởi vì Đức Ki-tô đã chịu chết “mà chuộc tội lỗi người ta đã phạm trong thời Giao Ước Cũ” (Dt 9,15).

581. 2054

Trước mắt người Do-thái và các nhà lãnh đạo tinh thần của họ, Chúa Giê-su xuất hiện như một “kinh sư.”₃₆₅ Người thường tranh luận về cách giải thích Lề luật của các kinh sư.₃₆₆ Nhưng đồng thời, Chúa Giê-su tất yếu phải đối đầu với những tiến sĩ Luật bởi vì khi trình bày cách giải thích của mình, Người không tự giới hạn trong những cách giải thích của họ; “vì Người giảng dạy như một Đấng có thẩm quyền, chứ không như các kinh sư của họ” (Mt 7,28-29). Nơi Người, cùng một Lời của Thiên Chúa đã từng vang lên trên núi Xi-nai để ban hành Lề luật được ghi khắc cho ông Mô-sê, nay lại vang dội trên núi Bát Phúc.₃₆₇ Đấng là Ngôi Lời không bãi bỏ, nhưng kiện toàn Lề luật, bằng cách đưa ra lời giải thích tối hậu với một uy quyền thần linh: “Anh em còn nghe Luật dạy người xưa rằng… Còn Thầy, Thầy bảo cho anh em biết” (Mt 5,33-34). Chính Người, với cùng một thẩm quyền thần linh ấy, phủ nhận một số “truyền thống của người phàm”₃₆₈ (Mc 7,8) của nhóm Pha-ri-sêu, vì những truyền thống đó hủy bỏ Lời Thiên Chúa.₃₆₉

582. 368, 548, 2173

Đi xa hơn nữa, Chúa Giê-su còn kiện toàn Lề luật về sự thanh sạch của các thức ăn, một điều hết sức quan trọng trong cuộc sống hằng ngày của người Do-thái, khi Người cho thấy ý nghĩa “quản giáo” của luật ấy₃₇₀ bằng lời giải thích thần linh: “Bất cứ cái gì từ bên ngoài vào trong con người, thì không thể làm cho con người ra ô uế… Như vậy, là Người tuyên bố mọi thức ăn đều thanh sạch… Cái gì từ trong con người xuất ra, cái đó mới làm cho con người ra ô uế. Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu” (Mc 7,18-21). Khi lấy thẩm quyền thần linh mà đưa ra lời giải thích tối hậu về Lề luật, Chúa Giê-su ở trong tình thế đối nghịch với một số kinh sư không chấp nhận lời giải thích của Người, mặc dù lời giải thích này được củng cố bằng những dấu lạ thần linh kèm theo.₃₇₁ Điều này đặc biệt đúng, trong vấn đề ngày sa-bát. Chúa Giê-su thường dựa trên chính lập luận của các kinh sư,₃₇₂ để nhắc nhở rằng luật nghỉ ngơi ngày sa-bát không bị vi phạm khi phục vụ Thiên Chúa₃₇₃ hay phục vụ người lân cận,₃₇₄ như trường hợp các lần Người chữa lành.

II. Chúa Giê-su và Đền Thờ (583-586)

583. 529, 534

Chúa Giê-su, cũng như các Tiên tri trước Người, tỏ lòng tôn kính rất sâu xa đối với Đền thờ Giê-ru-sa-lem. Ở đó, Người đã được thánh Giu-se và Đức Ma-ri-a tiến dâng, bốn mươi ngày sau khi Người ra đời.₃₇₅ Lúc mười hai tuổi, Người quyết định ở lại trong Đền thờ để nhắc cha mẹ Người nhớ rằng Người phải lo việc của Cha Người.₃₇₆ Trong quãng đời ẩn dật của Người, Người đều lên Đền thờ mỗi năm ít nhất để mừng lễ Vượt Qua;₃₇₇ thừa tác vụ công khai của Người được đánh dấu như theo nhịp điệu những lần Người hành hương lên Giê-susalem vào những dịp lễ lớn của người Do-thái.₃₇₈

584. 2599

Chúa Giê-su lên Đền thờ với tính cách là đến một nơi để gặp gỡ Thiên Chúa. Đối với Người, Đền thờ là nhà của Cha Người, nhà cầu nguyện, và Người phẫn nộ bởi vì tiền đường Đền thờ đã trở thành nơi buôn bán.₃₇₉ Sở dĩ Người xua đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi Đền thờ, đó là vì lòng yêu mến nhiệt thành đối với Cha Người: “Đừng biến nhà Cha tôi thành nơi buôn bán. Các môn đệ của Người nhớ lại lời đã chép trong Thánh Kinh: ‘Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà con phải thiệt thân’ (Tv 69,10)” (Ga 2,16-17). Sau khi Người phục sinh, các Tông Đồ vẫn giữ một lòng tôn kính đạo hạnh đối với Đền thờ.₃₈₀

585. Tuy nhiên, ngay trước cuộc khổ nạn của Người, Chúa Giê-su đã tiên báo sự sụp đổ của công trình kiến trúc nguy nga ấy, tại đó sẽ không còn tảng đá nào nằm trên tảng đá nào.₃₈₁ Người loan báo sự việc ấy như là một dấu chỉ của thời đại sau cùng, thời đại được khai mở bằng cuộc Vượt Qua của Người.₃₈₂ Nhưng lời tiên báo đó đã bị những kẻ làm chứng gian bóp méo khi được thuật lại trong cuộc thẩm vấn Người trước mặt vị thượng tế.₃₈₃ Người ta còn dùng lời ấy để nhục mạ Người khi Người bị đóng đinh trên thập giá.₃₈₄

586. 797, 1179

Chúa Giê-su không hề có thái độ thù nghịch Đền thờ,₃₈₅ chính tại đó Người đã giảng dạy một phần giáo huấn quan trọng của Người,₃₈₆ Người đã muốn nộp thuế Đền thờ cho mình và cho ông Phê-rô₃₈₇ mà Người vừa mới đặt làm nền tảng cho Hội Thánh tương lai của Người.₃₈₈ Hơn nữa, Người tự đồng hóa mình với Đền thờ khi tự giới thiệu mình là nơi ở vĩnh viễn của Thiên Chúa giữa loài người.₃₈₉ Chính vì vậy mà việc thân thể Người bị sát hại₃₉₀ loan báo việc Đền thờ bị phá hủy, điều đó cho thấy lịch sử cứu độ đã bước vào một thời đại mới: “Đã đến giờ các người sẽ thờ phượng Chúa Cha, không phải trên núi này hay tại Giê-ru-sa-lem” (Ga 4,21).₃₉₁

III. Chúa Giê-su và đức tin của Ít-ra-en vào Thiên Chúa duy nhất và là Đấng Cứu Độ (587-591)

587. Nếu Lề luật và Đền thờ Giê-ru-sa-lem đã có thể là cớ để giới cầm quyền tôn giáo Ít-ra-en “chống báng”₃₉₂ Chúa Giê-su, thì nhiệm vụ của Người trong công trình Cứu Chuộc các tội nhân, một công trình tuyệt hảo của Thiên Chúa, mới thật sự là viên đá gây vấp phạm đối với họ.₃₉₃

588. 545

Chúa Giê-su đã là cớ vấp phạm (scandalum) cho những người Pha-ri-sêu, khi Người dùng bữa với những người thu thuế và tội lỗi₃₉₄ một cách rất thân mật, giống như với chính họ.₃₉₅ Chống lại những người “tự hào cho mình là công chính mà khinh chê người khác” (Lc 18,9),₃₉₆ Chúa Giê-su xác quyết: “Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn” (Lc 5,32). Người còn đi xa hơn nữa, khi tuyên bố trước mặt nhóm Pha-ri-sêu rằng, mọi người đều có tội,₃₉₇ cho nên ai tự cho mình là không cần được cứu độ, là người đui mù về chính bản thân mình.₃₉₈

589. 431, 1441, 432

Chúa Giê-su đã là cớ vấp phạm đặc biệt bởi vì Người đã đồng hóa cách xử sự nhân từ của Người đối với các tội nhân, với cách xử sự của chính Thiên Chúa đối với họ.₃₉₉ Người còn đi đến chỗ muốn cho người ta hiểu rằng, qua việc Người đồng bàn với các tội nhân,₄₀₀ Người đón nhận những người đó vào bàn tiệc của Đấng Mê-si-a.₄₀₁ Nhưng đặc biệt khi Người tha tội, Chúa Giê-su đã đặt các nhà cầm quyền tôn giáo của Ít-ra-en trước một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Họ đã chẳng sửng sốt nói rất đúng sao: “Ai có quyền tha tội, ngoài một mình Thiên Chúa?” (Mc 2,7)? Chúa Giê-su, khi Người tha tội, thì hoặc là Người nói phạm thượng, bởi vì là người mà dám coi mình ngang hàng với Thiên Chúa,₄₀₂ hoặc là Người nói đúng, thì như vậy, Con Người của Người làm hiện diện và mặc khải thánh Danh của Thiên Chúa.₄₀₃

590. 253

Chỉ có căn tính thần linh của Con Người Giê-su mới có thể biện minh cho một đòi hỏi tuyệt đối thế này: “Ai không đi với tôi, là chống lại tôi” (Mt 12,30); cũng vậy, khi Người nói về mình: “Đây thì còn hơn ông Giô-na nữa…, còn hơn vua Salômôn nữa” (Mt 12,41-42), hoặc lớn hơn cả Đền thờ;₄₀₄ Người cũng nói về mình, khi nhắc lại lời vua Đa-vít đã gọi Đấng Mê-si-a là Chúa của ông;₄₀₅ khi Người xác quyết: “Trước khi có ông Áp-ra-ham, thì tôi, Tôi Hằng Hữu” (Ga 8,58); thậm chí Người còn nói: “Tôi và Chúa Cha là một” (Ga 10,30).

591. 526, 574

Chúa Giê-su yêu cầu các nhà cầm quyền tôn giáo ở Giê-ru-sa-lem hãy tin vào Người vì những công việc của Cha Người mà Người đã thực hiện.₄₀₆ Nhưng hành vi đức tin như vậy đòi phải chết đối với bản thân, để được “sinh ra một lần nữa bởi ơn trên”₄₀₇ với sự lôi kéo của ân sủng của Thiên Chúa.₄₀₈ Một đòi hỏi hối cải triệt để như vậy khi đứng trước sự thực hiện các lời hứa cách lạ lùng₄₀₉ giúp chúng ta hiểu được sự sai lầm bi thảm của Thượng Hội đồng khi phán quyết Chúa Giê-su đáng phải chết vì là kẻ nói phạm thượng.₄₁₀ Như vậy, các thành viên của Thượng Hội đồng đã hành động vừa do “không biết việc họ làm”,₄₁₁ vừa vì sự chai đá cứng lòng₄₁₂ không chịu tin.₄₁₃

Tóm lược (592-594)

592. Chúa Giê-su không bãi bỏ nhưng làm cho nên trọn₄₁₄ cách hết sức hoàn hảo₄₁₅ Lề luật Xi-nai: Người đã mặc khải ý nghĩa tối hậu của Lề luật₄₁₆ và chuộc lại các vi phạm Lề luật.₄₁₇

593. Chúa Giê-su tôn trọng Đền thờ: Người lên Đền thờ vào những dịp lễ hành hương của người Do-thái và Người yêu mến với một tình yêu tha thiết nơi Thiên Chúa ở giữa loài người. Đền thờ báo trước mầu nhiệm của Người. Người loan báo sự sụp đổ của Đền thờ, như một biểu hiện việc chính Người sẽ bị giết và việc lịch sử cứu độ bước vào một thời đại mới trong đó Thân Thể Người sẽ là Đền thờ vĩnh viễn.

594. Chúa Giê-su làm những hành vi, như việc tha tội, biểu lộ rằng Người là chính Thiên Chúa Cứu Độ.₄₁₈ Một số người Do-thái, không nhận biết Chúa Giê-su là Thiên Chúa làm người₄₁₉, chỉ thấy Người là một phàm nhân mà lại tự cho mình là Thiên Chúa₄₂₀, nên đã kết án Người là kẻ nói phạm thượng.

---

Chú thích

₃₃₈ X. Mc 3,6.

₃₃₉ X. Mt 12,24.

₃₄₀ X. Mc 2,7.

₃₄₁ X. Mc 3,1-6.

₃₄₂ X. Mc 7,14-23.

₃₄₃ X. Mc 2,14-17.

₃₄₄ X. Mc 3,22; Ga 8,48; 10,20.

₃₄₅ X. Mc 2,7; Ga 5,18; 10,33.

₃₄₆ X. Ga 7,12; 7,52.

₃₄₇ X. Ga 8,59; 10,31.

₃₄₈ X. Lc 2,34.

₃₄₉ X. Ga 1,19; 2,18; 5,10; 7,13; 9,22; 18,12; 19,38; 20,19.

₃₅₀ X. Ga 7,48-49.

₃₅₁ X. Lc 13,31.

₃₅₂ X. Lc 7,36; 14,1.

₃₅₃ X. Mt 22,23-34; Lc 20,39.

₃₅₄ X. Mt 6,2-18.

₃₅₅ X. Mc 12,28-34.

₃₅₆ X. Ga 8,46.

₃₅₇ X. Ga 7,19; Cv 13,38-41; 15,10.

₃₅₈ X. Gl 3,10; 5,3.

₃₅₉ X. Rm 10,2.

₃₆₀ X. Mt 15,3-7; Lc 11,39-54.

₃₆₁ X. Is 53,11; Dt 9,15.

₃₆₂ X. Gl 4,4.

₃₆₃ X. Gl 3,13.

₃₆₄ X. Gl 3,10.

₃₆₅ X. Ga 11,28; 3,2; Mt 22,23-24.34-36.

₃₆₆ X. Mt 12,5; 9,12; Mc 2,23-27; Lc 6,6-9; Ga 7,22-23.

₃₆₇ X. Mt 5,1.

₃₆₈ X. Mc 7,8.

₃₆₉ X. Mc 7,13.

₃₇₀ X. Gl 3,24.

₃₇₁ X. Ga 5,36; 10,25.37-38; 12,37.

₃₇₂ X. Mc 2,25-27; Ga 7,22-24.

₃₇₃ X. Mt 12,5; Ds 28,9.

₃₇₄ X. Lc 13,15-16; 14,3-4.

₃₇₅ X. Lc 2,22-39.

₃₇₆ X. Lc 2,46-49.

₃₇₇ X. Lc 2,41.

₃₇₈ X. Ga 2,13-14; 5,1.14; 7,1.10.14; 8,2; 10,22-23.

₃₇₉ X. Mt 21,23.

₃₈₀ X. Cv 2,46; 3,1; 5,20-21; v.v…

₃₈₁ X. Mt 24,1-2.

₃₈₂ X. Mt 24,3; Lc 13,35.

₃₈₃ X. Mc 14,57-58.

₃₈₄ X. Mt 27,39-40.

₃₈₅ X. Mt 8,4; 23,21; Lc 17,14; Ga 4,22.

₃₈₆ X. Ga 18,20.

₃₈₇ X. Mt 17,24-27.

₃₈₈ X. Mt 16,18.

₃₈₉ X. Ga 2,21; Mt 12,6.

₃₉₀ X. Ga 2,18-22.

₃₉₁ X. Ga 4,23-24; Mt 27,51; Dt 9,11; Kh 21,22.

₃₉₂ X. Lc 2,34.

₃₉₃ X. Lc 20,17-18; Tv 118,22.

₃₉₄ X. Lc 5,30.

₃₉₅ X. Lc 7,36; 11,37; 14,1.

₃₉₆ X. Ga 7,49; 9,34.

₃₉₇ X. Ga 8,33-36.

₃₉₈ X. Ga 9,40-41.

₃₉₉ X. Mt 9,13; Hs 6,6.

₄₀₀ X. Lc 15,1-2.

₄₀₁ X. Lc 15,23-32.

₄₀₂ X. Ga 5,18; 10,33.

₄₀₃ X. Ga 17,6.26.

₄₀₄ X. Mt 12,6.

₄₀₅ X. Mc 12,36-37.

₄₀₆ X. Ga 10,36-38.

₄₀₇ X. Ga 3,7.

₄₀₈ X. Ga 6,44.

₄₀₉ X. Is 53,1.

₄₁₀ X. Mc 3,6; Mt 26,64-66.

₄₁₁ X. Lc 23,34; Cv 3,17-18.

₄₁₂ X. Mc 3,5; Rm 11,25.

₄₁₃ X. Rm 11,20.

₄₁₄ X. Mt 5,17-19.

₄₁₅ X. Ga 8,46.

₄₁₆ X. Mt 5,33.

₄₁₇ X. Dt 9,15.

₄₁₈ X. Ga 5,16-18.

₄₁₉ X. Ga 1,14.

₄₂₀ X. Ga 10,33.

 

Tiết 2: Chúa Giê-su “chịu đóng đinh trên cây thánh giá, chết” (595-623)

I. Vụ án Chúa Giê-su (595-598)

Những chia rẽ giữa các nhà cầm quyền Do-thái về Chúa Giê-su (595-596)

595. Giữa các nhà cầm quyền tôn giáo ở Giê-ru-sa-lem, không kể ông Ni-cô-đê-mô thuộc nhóm Pha-ri-sêu₄₂₁ và ông Giu-se, người A-ri-ma-thê, một nhân vật quyền thế, cả hai là những môn đệ âm thầm của Chúa Giê-su,₄₂₂ nhưng từ lâu những người khác đã có sự bất đồng với nhau về Người,₄₂₃ đến độ, hôm trước cuộc khổ nạn, thánh Gio-an đã có thể nói: “Ngay cả trong giới lãnh đạo Do-thái, cũng có nhiều người đã tin vào Chúa Giê-su. Nhưng họ không dám xưng ra, vì sợ bị nhóm Pha-ri-sêu khai trừ khỏi Hội Đường” (Ga 12,42). Điều này hoàn toàn không có gì lạ nếu chúng ta lưu ý rằng ngay sau lễ Ngũ Tuần, “cũng có một đám rất đông các tư tế đón nhận đức tin” (Cv 6,7) và “có những người thuộc phái Pha-ri-sêu đã trở thành tín hữu” (Cv 15,5), đến độ thánh Gia-cô-bê đã có thể nói với thánh Phao-lô rằng: “Thưa anh, anh thấy có hàng vạn người Do-thái đã tin theo, và tất cả đều nhiệt thành đối với luật Mô-sê” (Cv 21,20).

596. 1753

Các nhà cầm quyền tôn giáo ở Giê-ru-sa-lem đã không nhất trí với nhau về cách xử sự đối với Chúa Giê-su.₄₂₄ Nhóm Pha-ri-sêu dọa khai trừ những ai đi theo Người.₄₂₅ Với những ai sợ rằng “mọi người sẽ tin vào ông ấy, rồi người Rô-ma sẽ đến phá hủy cả nơi thánh của ta lẫn dân tộc ta!” (Ga 11,48), thượng tế Caipha đã đề nghị bằng lời tiên tri: “Các ông cũng chẳng nghĩ đến điều lợi cho các ông là: thà một người chết thay cho dân còn hơn là toàn dân bị tiêu diệt” (Ga 11,49-50). Thượng Hội đồng tuyên bố Chúa Giê-su đáng phải chết₄₂₆ vì tội nói phạm thượng, nhưng vì đã mất quyền tuyên án tử hình,₄₂₇ nên họ đã nộp Chúa Giê-su cho người Rô-ma và tố cáo Người về tội nổi loạn chính trị,₄₂₈ điều đó khiến Người bị liệt đồng hàng với Barabbas, một người bị tống ngục “vì một vụ bạo động” (Lc 23,19). Các thượng tế cũng đưa ra những lời đe dọa mang tính chất chính trị để buộc quan Phi-la-tô kết án tử hình Chúa Giê-su.₄₂₉

Bài này đã được xem 5736 lần!