VII. BA NGÔI VÀ MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA CÁC THỤ TẠO
238. Chúa Cha là nguồn mạch tối hậu của mọi sự, là nền tảng yêu thương và thông truyền của tất cả mọi sự đang hiện hữu. Chúa Con, phản chiếu hình ảnh Chúa Cha, nhờ Ngài mà muôn vật được tạo thành, đã hội nhập vào trái đất này khi Ngài được thành hình trong cung lòng Mẹ Maria. Thánh Thần, mối liên kết vô biên của tình yêu, đang hiện diện thiết thân trong trung tâm của vũ hoàn, Ngài khơi dậy và mở ra những nẻo đường mới. Vũ hoàn được tác tạo bởi Ba Ngôi hành động như một nguyên lý thánh thiêng duy nhất, mỗi ngôi vị thực hiện công việc chung này theo bản chất riêng biệt. Do đó, “khi chúng ta chiêm ngắm vũ trụ vĩ đại và tươi đẹp, chúng ta phải tạ ơn Thiên Chúa Ba Ngôi”.[169]
239. Đối với các Kitô hữu, tin kính một Thiên Chúa hiệp thông ba ngôi vị dẫn đến niềm xác tín Ba Ngôi đã để lại dấu ấn trên mọi thụ tạo. Thánh Bônaventura đi rất xa khi nói rằng: trước khi phạm tội, con người có thể nhìn thấy mỗi thụ tạo “minh chứng Thiên Chúa là Ba ngôi”. Mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi được phản chiếu trong thiên nhiên “khi cuốn sách ấy được mở ra cho con người và đôi mắt của chúng ta chưa ra tối tăm”.[170] Vị Thánh dòng Phanxicô dạy chúng ta rằng mỗi loài thụ tạo có cấu trúc cụ thể theo khuôn mẫu Ba Ngôi, hiển nhiên đến nỗi con người có thể chiêm ngắm bất cứ lúc nào nếu cái nhìn của con người đừng quá nửa vời, tăm tối và mỏng manh. Theo đó, ngài thách đố chúng ta phải nỗ lực đọc thực tại bằng chìa khoá Ba Ngôi.
240. Các Ngôi Vị Thiên Chúa là mối tương quan hỗ tương, và thế giới, được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, là một mạng lưới các mối tương quan. Các thụ tạo hướng về Thiên Chúa, và lần lượt mọi sinh vật đều hướng về hữu thể khác, để trong toàn thể vũ trụ chúng ta có thể tìm thấy vô vàn mối tương quan thường hằng và đan quyện vào nhau cách âm thầm.[171] Điều này làm cho chúng ta không chỉ thán phục trước những kết nối đa dạng giữa các loài thụ tạo, mà còn khám phá ra chìa khoá cho sự thành toàn của chúng ta. Con người ngày càng phát triển, trưởng thành và được thánh hoá cho đến tầm mức con người đi vào các mối tương quan, ra khỏi chính mình để sống trong sự hiệp thông với Thiên Chúa, với những người khác và với mọi loài thụ tạo. Theo đó, con người chiếm hữu được năng động Ba Ngôi là điều Thiên Chúa ghi dấu trong họ khi tạo thành. Mọi sự đều có liên hệ với nhau, và điều này mời gọi chúng ta phát triển nền linh đạo của tình liên đới toàn cầu phát sinh từ mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi.
VIII. NỮ VƯƠNG CỦA TOÀN THỂ VŨ TRỤ
241. Mẹ Maria, người mẹ đã từng chăm sóc Chúa Giêsu, giờ đây đang chăm sóc thế giới bị thương tích này bằng tình yêu và lòng thương cảm. Cũng như trái tim bị đâm thâu của Mẹ đau đớn trước cái chết của Chúa Giêsu thế nào, thì giờ đây Mẹ đang đau đớn trước nỗi khốn khổ của người nghèo bị đóng đinh và trước các loài thụ tạo bị sức mạnh con người phá huỷ như vậy. Được biến hình hoàn toàn, giờ đây Mẹ đang sống với Chúa Giêsu, và tất cả mọi thụ tạo đều ca khen Mẹ tuyệt mỹ. Mẹ là người nữ “khoác áo mặt trời, chân đạp mặt trăng, và đầu đội triều thiên mười hai ngôi sao” (Kh 12,1). Được rước về trời, Mẹ trở thành Mẹ và là Nữ Vương của toàn thể vũ trụ. Nơi thân xác vinh hiển của Mẹ, cùng với Đức Kitô Phục Sinh, một phần của tạo thành đạt tới vẻ đẹp viên mãn. Mẹ suy đi nghĩ lại trong lòng toàn bộ cuộc đời của Chúa Giêsu (x. Lc 2,19.51), và giờ đây Mẹ hiểu được ý nghĩa của mọi sự. Do đó, chúng ta xin Mẹ giúp chúng ta biết nhìn vào thế giới này bằng đôi mắt khôn ngoan sáng suốt.
242. Bên cạnh Mẹ trong gia đình Thánh Gia Nazareth là hình ảnh của Thánh Giuse. Ngài đã chăm sóc và bảo vệ Mẹ Maria và Chúa Giêsu qua công việc và sự hiện diện quảng đại, đã cứu thoát các Ngài khỏi tình trạng bạo lực, bất công bằng cách đưa các Ngài trốn sang Ai Cập. Tin Mừng trình bày Thánh Giuse là một người công chính, chăm chỉ và mạnh mẽ, nhưng Ngài cũng thể hiện một sự dịu dàng lớn lao, không phải là dấu hiệu của người nhu nhược nhưng là của những người thực sự mạnh mẽ, hoàn toàn ý thức về thực tại, sẵn sàng yêu thương và phục vụ cách khiêm nhường. Vì thế, Ngài được chọn là Đấng trông coi Hội Thánh hoàn vũ. Ngài cũng có thể dạy chúng ta cách thể hiện sự quan tâm; Ngài có thể tạo cảm hứng cho chúng ta làm việc với lòng quảng đại và dịu dàng để bảo vệ thế giới đã được Thiên Chúa uỷ thác cho chúng ta.
IX. BÊN KIA MẶT TRỜI
243. Sau cùng, bản thân chúng ta sẽ diện đối diện với vẻ đẹp vô biên của Thiên Chúa (x.1 Cr 13,12), và với sự thán phục và niềm hạnh phúc, chúng ta có thể đọc hiểu được mầu nhiệm bí ẩn của vũ trụ sẽ cùng tham dự với chúng ta sự viên mãn bất tận. Thậm chí ngay bây giờ, chúng ta đang trên hành trình tiến về ngày Sabat vĩnh cửu, thành Giêrusalem mới, hướng về ngôi nhà chung của chúng ta trên thiên đàng. Chúa Giêsu nói: “Ta sẽ đổi mới mọi sự” (Kh 21,15). Sự sống vĩnh cửu sẽ là một trải nghiệm chung về sự kinh ngạc, trong đó mỗi thụ tạo được biến đổi huy hoàng, sẽ có được vị trí đúng nhất và có điều gì đó để trao ban cho những người nghèo khó cuối cùng đã được giải thoát mãi mãi.
244. Trong khi chờ đợi điều đó, chúng ta cùng nhau chịu trách nhiệm về ngôi nhà này đã được uỷ thác cho chúng ta, biết rằng tất cả mọi điều thiện hảo đang tồn tại ở đây sẽ được đưa vào bàn tiệc thiên đàng. Trong sự hiệp nhất với mọi loài thụ tạo, chúng ta đi trên hành trình ngang qua mảnh đất này để tìm kiếm Thiên Chúa, vì “nếu thế giới có khởi đầu và nếu nó được dựng nên, thì chúng ta phải tìm hiểu ai đã cho nó sự khởi đầu ấy, và ai là Đấng Tạo Hóa của nó”.[172] Chúng ta hãy ca tụng và bước đi. Ước gì những đấu tranh và quan tâm của chúng ta dành cho hành tinh này không bao giờ làm cho chúng ta mất niềm hy vọng.
245. Thiên Chúa, Đấng mời gọi chúng ta dấn thân quảng đại và trao ban tất cả, sẽ ban cho chúng ta ánh sáng và sức mạnh cần thiết để tiếp tục cuộc hành trình. Thiên Chúa của sự sống, Đấng yêu thương chúng ta vô cùng, luôn luôn hiện diện ở trung tâm của thế giới này. Ngài không bỏ rơi chúng ta, Ngài không bỏ mặc chúng ta đơn độc, vì Ngài đã tháp nhập vĩnh viễn với trái đất của chúng ta, và tình yêu của Ngài luôn thúc bách chúng ta tìm kiếm những cách thế mới để tiến bước. Xin chúc tụng Chúa!
* * * * *
246. Để kết thúc bài suy tư dài vừa đầy tràn niềm vui vừa có nhiều vấn nạn, tôi đề nghị hai lời cầu nguyện. Lời cầu nguyện thứ nhất chúng ta có thể chia sẻ với tất cả những ai tin vào Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa quyền năng; trong lời cầu nguyện thứ hai, chúng ta là các Kitô hữu nài xin nguồn cảm hứng để dấn thân cho công trình tạo dựng theo lời mời gọi của Tin Mừng Chúa Giêsu.
Lời cầu nguyện cho trái đất của chúng ta
Lạy Thiên Chúa Cha toàn năng, Cha đang hiện diện trong vũ trụ bao la và trong các loài thụ tạo nhỏ bé nhất của Cha. Cha dịu dàng ôm ấp tất cả mọi loài hiện hữu, xin đổ tràn trên chúng con sức mạnh của tình yêu Cha, để chúng con có thể bảo vệ sự sống và vẻ đẹp của muôn loài.
Xin đong đầy trong chúng con sự bình an, giúp chúng con sống với nhau như anh chị em, mà không làm hại một ai.
Ôi lạy Thiên Chúa của người nghèo, xin giúp chúng con biết cứu vớt người bị bỏ rơi và quên lãng trên trái đất này, họ thật quý giá trước mắt Cha.
Xin chữa lành đời sống chúng con, giúp chúng con có thể bảo vệ thế giới chứ không hủy diệt, gieo trồng vẻ đẹp chứ không gây ô nhiễm và phá hủy.
Xin chạm đến tâm hồn của những người chỉ biết tìm lợi ích cho mình bằng cái giá của người nghèo và trái đất.
Xin dạy chúng con khám phá giá trị của từng sự vật, biết ngạc nhiên và chiêm ngắm, để nhận ra niềm hạnh phúc được hiệp nhất sâu xa với mọi loài thụ tạo khi chúng con trên hành trình tiến về ánh sáng vô biên của Cha.
Chúng con tạ ơn Cha hằng hiện diện với chúng con mỗi ngày.
Và xin Cha phù trợ chúng con trong cuộc chiến đấu hằng ngày cho công lý, tình yêu và hoà bình.
Lời cầu nguyện của người Kitô hữu trong sự hiệp nhất với thụ tạo
Lạy Cha, chúng con ngợi khen Cha, cùng với muôn loài thụ tạo
Cha đã dựng nên bằng đôi tay quyền năng của Cha. Tất cả thuộc về Cha, mang dấu ấn và tình yêu dịu dàng của Cha. Chúng con chúc tụng Cha! (Laudato Si’!)
Lạy Chúa Giêsu, nhờ Ngài mà muôn vật được tác tạo. Ngài đã được tác thành trong cung lòng Mẹ Maria là mẹ của chúng con, và trở thành một phần của trái đất này,
Ngài chăm chú nhìn thế giới bằng cặp mắt nhân loại. Hôm nay Ngài vẫn sống trong mỗi thụ tạo, trong vinh quang phục sinh của Ngài.
Chúng con chúc tụng Chúa!
Lạy Chúa Thánh Thần,
Nhờ ánh sáng của Ngài,
Ngài hướng dẫn thế giới đến với tình yêu của Thiên Chúa Cha và đồng hành với tạo thành khi nó rên siết trong đau đớn. Ngài cũng ngự trong tâm hồn chúng con và khơi lên trong chúng con ước muốn điều thiện hảo. Chúng con chúc tụng Chúa!
Lạy Thiên Chúa Ba Ngôi,
cộng đoàn tuyệt hảo của tình yêu vô biên, xin dạy chúng con biết chiêm ngắm Ngài, trong vẻ đẹp của vũ hoàn, và trong mọi sự đang loan báo về Ngài.
Xin gia tăng tâm tình ngợi khen và cảm tạ của chúng con vì tất cả mọi sự Ngài đã dựng nên. Xin ban cho chúng con đặc ân được tháp nhập với muôn loài.
Lạy Thiên Chúa tình yêu,
xin cho chúng con thấy vị trí của chúng con trong thế giới này như là những dòng kênh chuyển trao tình yêu của Ngài
cho tất cả mọi loài thụ tạo trên trái đất, vì không một loài nào bị lãng quên trong ánh mắt của Ngài.
Xin soi sáng cho những ai đang nắm giữ quyền lực và của cải để họ xa tránh thái độ vô tâm, để họ yêu mến thiện ích chung, thăng tiến người yếu đuối,
và chăm sóc cho thế giới mà chúng con đang sống, trong đó, người nghèo và trái đất đang than khóc.
Ôi lạy Thiên Chúa,
xin bao phủ chúng con bằng quyền năng và ánh sáng của Ngài, xin giúp chúng con biết bảo vệ mọi sự sống, biết chuẩn bị cho một tương lai tốt đẹp hơn, cho nước Chúa trị đến, vương quốc của công lý, hoà bình, tình yêu và thiện hảo. Chúng con chúc tụng Chúa! Amen.
Làm tại Rôma tại Ngai Toà Thánh Phêrô vào ngày 24 tháng 05, Lễ Hiện Xuống, năm 2015, năm thứ ba Triều Đại Giáo Hoàng của tôi.
PHANXICÔ
………………………..
Phần chú thích:
[1] Bài ca vạn vật, Francis of Assisi: Early Documents, tập 1, New YorkLondon-Manila, 1999, 113-114.
[2] Tông thư Octogesima Adveniens (14.5.1971), 21: AAS 63 (1971), 416-417
[3] Phát biểu tại lễ kỷ niệm 25 năm thành lập Tổ chức Lương Nông (16.11.1970), 4: AAS 62 (1970), 833.
[4] Thông điệp Redemptor Hominis (4.3.1979), 15: AAS 71 (1979), 287.
[5] Cf. Giáo lý (17.01.2001), 4: Giáo lý 41/1 (2001), 179.
[6] Thông điệp Centesimus Annus (01.5.1991), 38: AAS 83 (1991), 841.
[7] Ibid., 58: AAS 83 (1991), p. 863.
[8] JOHN PAUL II, Thông điệp Sollicitudo Rei Socialis (30.12.1987), 34: AAS 80 (1988), 559.
[9] Cf. ID., Thông điệp Centesimus Annus (01.5.1991), 37: AAS 83 (1991), 840.
[10] Diễn văn trong buổi gặp gỡ Ngoại giao đoàn tại Tòa Thánh (8.01.2007): AAS 99 (2007), 73.
[11] Thông điệp Caritas in Veritate (29.01.2009), 51: AAS 101 (2009), 687.
[12] Phát biểu tại Bundestag, Berlin (22.9.2011): AAS 103 (2011), 664.
[13] Nói chuyện với Giáo sĩ thuộc Giáo phận Bolzano-Bressanone (6.8.2008): AAS 100 (2008), 634.
[14] Sứ điệp ngày Cầu nguyện cho việc chăm sóc thiên nhiên (01.9.2012).
[15] Phát biểu tại Santa Barbara, California (8.11.1997); cf. JOHN CHRYSSAVGIS, Dưới Đất cũng như trên Trời: Tầm nhìn sinh thái và những sáng kiến của Đức Thượng phụ Đại kết Bartholomew, Bronx, New York, 2012.
[16] Ibid.
[17] Diễn văn tại Tu viện Utstein, Norway (23.6.2003)
[18] “Trách nhiệm toàn cầu và sự bền vững sinh thái”, Kết luận, Halki Summit I, Istanbul (20 June 2012).
[19] THOMAS OF CELANO, Đời sống thánh Phanxicô, I, 29, 81: Francis of Assisi: Early Documents, vol. 1, New York-London-Manila, 1999, 251.
[20] Điển tích lớn trong cuộc đời thánh Phanxicô, VIII, 6, in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 2, New York-London-Manila, 2000, 590.
[21] Cf. THOMAS OF CELANO, Ký ức của khát vọng tâm hồn, II, 124, 165, in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 2, New York-London-Manila, 2000, 354.
[22] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC NAM PHI, Đường hướng mục vụ trong cuộc khủng hoảng môi trường (5.9.1999).
[23] Cf. Lời chào mừng thành viên FAO (20.11.2014): AAS 106 (2014), 985
[24] ĐẠI HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC CHÂU MỸ LATIN VÀ VÙNG CARIBE LẦN V, Văn kiện Aparecida (29.6.2007), 86.
[25] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC PHILIPPINES, Thư Mục vụ Điều gì đang xảy ra với mảnh đất tươi đẹp của chúng ta? (29.01.1988).
[26] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC BOLIVIA, Thư Mục vụ về Môi trường và Phát triển con người tại Bolivia El universo, don de Dios para la vida (23.3.2012), 17.
[27] Cf. HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC ĐỨC, Ủy ban phụ trách các vấn đề xã hội, Der Klimawandel: Brennpunkt globaler, intergenerationeller und ökologischer Gerechtigkeit (9.2006), 28-30.
[28] HỘI ĐỒNG TÒA THÁNH CÔNG LÝ VÀ HÒA BÌNH, Giáo huấn xã hội của Hội Thánh, 483.
[29] Giáo lý (5.6.2013): Giáo lý 1/1 (2013), 280
[30] GIÁM MỤC VÙNG PATAGONIA-COMAHUE (ARGENTINA), Sứ điệp Giáng Sinh (12.2009), 2.
[31] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC HOA KỲ, Biến đổi khí hậu toàn cầu: Lời mời gọi đối thoại, cẩn trọng và thiện ích chung (15.6.2001).
[32] ĐẠI HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC CHÂU MỸ LATIN VÀ VÙNG CARIBÊ LẦN V, Văn kiện Aparecida (29.6.2007), 471.
[33] Tông huấn Evangelii Gaudium (24.11.2013), 56: AAS 105 (2013), 1043
[34] GIOAN PHAOLÔ II, Sứ điệp ngày Thế giới hòa bình 1990, 12: AAS 82 (1990), 154
[35] ID., Giáo lý (17.01.2001), 3: Giáo lý 24/1 (2001), 178
[36] GIOAN PHAOLÔ II, Sứ điệp ngày Thế giới hòa bình 1990, 15: AAS 82 (1990), 156
[37] Giáo lý Hội Thánh Công giáo, 357.
[38] Kinh Truyền Tin tại Osnabrück (Đức) với người khuyết tật, 16.11.1980: Insegnamenti 3/2 (1980), 1232.
[39] BENEDICT XVI, Bài giảng Thánh lễ trọng thể khai mạc Sứ vụ thánh Phêrô (24.4.2005): AAS 97 (2005), 711.
[40] Cf. BONAVENTURE, Điển tích lớn trong đời sống thánh Phanxicô, VIII, 1, in Francis of Assisi: Early Documents, vol. 2, New York-London-Manila, 2000, 586.
[41] Giáo lý của Hội Thánh Công Giáo, 2416.
[42] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC ĐỨC, Zukunft der Schöpfung – Zukunft der Menschheit. Einklärung der Deutschen Bischofskonferenz zu Fragiender Umwelt und der Energieversorgung, (1980), II, 2.
[43] Giáo lý của Hội Thánh Công Giáo, 339
[44] Hom. in Hexaemeron, I, 2, 10: PG 29, 9.
[45] Phim tôn giáo, Thiên đàng, Canto XXXIII, 145.
[46] BENEDICT XVI, Giáo lý (9.11.2005), 3: Giáo lý 1 (2005), 768.
[47] ID., Thông điệp Caritas in Veritate (29.6.2009), 51: AAS 101 (2009), 687.
[48] GIOAN PHAOLÔ II, Giáo lý (24.4.1991), 6: Giáo lý 14 (1991), 856.
[49] Giáo lý giải thích rằng Thiên Chúa muốn tạo dựng thế giới “cùng nhau hướng đến sự hoàn hảo tối hậu”, và nó cũng bao gồm cả sự bất toàn và tội lỗi; cf. Giáo lý của Hội Thánh Công Giáo, 310.
[50] Cf. CÔNG ĐỒNG ĐẠI KẾT VATICAN II, Hiến chế Mục vụ của Hội Thánh trong thế giới hiện đại Gaudium et Spes, 36.
[51] THOMAS AQUINAS, Tổng luận Thần học, I, q. 104, art. 1 ad 4.
[52] ID., In octo libros Physicorum Aristotelis expositio, Lib. II, lectio 14.
[53] Trái với cách nhìn này, chúng ta có thể nói đến đóng góp của Cha Teilhard de Chardin; cf. PAUL VI, Phát biểu về Hóa chất và Dược phẩm (24.2.1966): Insegnamenti 4 (1966), 992-993; GIOAN PHAOLÔ II, Thư gởi Linh mục George Coyne (01.6.1988): Giáo lý 11/2 (1988), 1715; BENEDICT XVI, Bài giảng trong giờ Kinh chiều tại Aost (24.7.2009): Giáo lý 5/2 (2009), 60.
[54] GIOAN PHAOLÔ II, Giáo lý (30.01.2002), 6: Giáo lý 25/1 (2002), 140.
[55] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC CANADA, ỦY BAN XÃ HỘI, Thư Mục vụ Chúa yêu thương tất cả mọi loài hiện hữu… Mọi sự thuộc về Ngài, lạy Thiên Chúa của Sự Sống” (4.10.2003), 1.
[56] HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC NHẬT BẢN, Tôn kính sự sống. Sứ điệp cho Thế kỷ XXI (01.01.2000), 89.
Bài này đã được xem 1040 lần!